Αν και η μάσκα είναι κατεξοχήν σύμβολο της Αποκριάς…Ο συμβολισμός της μέσα από την ιστορική διαδρομή έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον.
Γεννήθηκε από την έμφυτη ανάγκη της αλλαγής προσωπικότητας και σε κάθε περίπτωση είχε να κάνει με την κάλυψη της ταυτότητας ενός ατόμου και της προβολής προς τα έξω κάποιου άλλου. Σαν πολιτιστικά αντικείμενα, οι μάσκες έχουν χρησιμοποιηθεί παγκοσμίως και σε όλες τις χρονικές περιόδους με διαφοροποίηση σε εμφάνιση όσο και σε χρήση και συμβολισμό.
Η διασημότερη παγκοσμίως, νεκρική μάσκα, είναι αυτή του Φαραώ Τουτανγχαμών. Στην Αίγυπτο, την ίδια εποχή περίπου, οι Φαραώ δεν θάβονται πλέον σε πυραμίδες, αλλά σε τάφους, στην Κοιλάδα των Βασιλέων. Ο τάφος του Τουτανγχαμών που ανακαλύφθηκε το 1922, έκρυβε ένα καταπληκτικό θησαυρό από πολύτιμα αντικείμενα, κοσμήματα , τρόφιμα και ρούχα. Η μούμια του Φαραώ, έφερε μάσκα φτιαγμένη από χρυσό, λάπις, λάζουλι και άλλους ημιπολύτιμους λίθους (1340 π.Χ. περίπου – Κάϊρο, Αιγυπτιακό Μουσείο).
Τη χρήση μάσκας συναντάμε και στην πρώϊμη λίθινη εποχή. Χρησιμοποιείται σε μαγικοθρησκευτικές τελετές για πρόληψη και θεραπεία ασθενειών στις κοινωνίες της Βορείου Αμερικής. Επίσης σε τελετές γονιμότητας, από χορευτές που αναπαριστούν σύννεφα, πνεύμα βροχής και αστέρια και ανευρίσκονται κυρίως στις Νοτιοδυτικές Ηνωμένες Πολιτείες. Στην κεντρώα Αφρική, στο Κονγκό, χρησιμοποιούνται σε μυητικές τελετές ενηλικίωσης, τεράστιες έγχρωμες μάσκες που μοιάζουν με περικεφαλαίες. Εδώ η μάσκα ενσαρκώνει τον νέο ρόλο του μυηθέντος στην κοινωνία.
Μάσκες φορούσαν σε θεατρικές παραστάσεις στην αρχαία Ελλάδα. Η θεατρική μάσκα εμφανίζεται στην Ελλάδα, σε αρχαία τραγωδία που ανέβασε ο Θέσπις στην 61η Ολυμπιάδα, δηλ. μεταξύ 536-532 π.Χ.. Η μεταμφίεση σχετίζεται άλλωστε, εκτός των άλλων καταβολών και συμβολισμών, και με τη λατρεία του Διονύσου και τη γένεση του δράματος. Τοτέμ, δηλαδή, ιερό έμβλημα του Διονύσου ήταν ο τράγος και γι αυτό οι χορευτές κατά τις εορτές του Θεού μεταμφιέζονται σε τράγους, φορώντας τραγίσια δέρματα και τοποθετούν στο κεφάλι τους κέρατα. Έτσι ξεφεύγουν από την ανθρώπινη κατάσταση και περνούν σε μία θεϊκή έκσταση, κάνοντας πράξεις μιμητικές των αναπαραγωγικών κυρίως στοιχείων της ζωής.
Αρχικά, την θεατρική μάσκα, με τραγικά ή κωμικά στοιχεία, έφτιαχνε ο τεχνίτης πάνω στο πρόσωπο του ηθοποιού, το οποίο άλειφε με λάδι. Μετά χρησιμοποιώντας βαμβακερό ύφασμα βουτηγμένο σε αλευρόκολλα και με τελική επικάλυψη γύψου, της έδινε μορφή την οποία σε στο τελευταίο στάδιο έβαφε. Η θεατρική μάσκα από την στιγμή που θα φορεθεί από τον ηθοποιό, αποκτά μία ουσιαστική δυναμική. Ο ηθοποιός υπόκειται σε μία ψυχολογική αλλαγή και όντας σε μία ενδιάμεση κατάσταση (trance), αφομοιώνει την πνευματική δύναμη του χαρακτήρα που παριστά η μάσκα.
Τον Μεσαίωνα και μέχρι τον 16ο αιώνα, χρησιμοποιείται σε έργα μυστηρίου, με θέματα από την Βίβλο. Στην Αναγέννηση, όπου παρατηρείται έξαρση του θεατρικού δρώμενου, μέχρι και τον 18ο αιώνα , το θέατρο βασίζεται σε δραματουργικά σενάρια των Αρχαίων Ρωμαίων. Αργότερα, στην Commedia dell Arte, συναντάμε στον Αρλεκίνο και στην Κολομπίνα, τις απλές μαύρες μάσκες, οι οποίες δεν εκφράζουν συγκεκριμένο συναίσθημα σε αντίθεση με τις περισσότερες αρχαίες μάσκες. Έτσι, οι ηθοποιοί εκφράζονται περισσότερο με την παντομίμα. Στο πασίγνωστο θέατρο ΝΟ, της Ιαπωνίας, καταγράφονται 125 διαφορετικές θεατρικές μάσκες, οι οποίες είναι όλες παραδοσιακές και αναπαριστούν μορφές ηλικιωμένων ανθρώπων, θεούς, θεές, δαίμονες και ξωτικά.
Τον Μεσαίωνα, επίσης, κάνει την εμφάνισή της η βενετσιάνικη μάσκα. Αρχικά χρησιμοποιείται στη Βενετία, σαν επαναστατική πράξη για απόκρυψη ταυτότητας ή συναισθημάτων. Πολύ συχνά για την κάλυψη παράνομων δραστηριοτήτων και παρανόμων σχέσεων ή εμπλοκής σε πολιτικά σκάνδαλα. Η χρήση μάσκας δημόσια απαγορεύεται σταδιακά με νομοθετικές διατάξεις και περιορίζεται στα θρυλικά βενετσιάνικα καρναβάλια. Η βενετσιάνικη μάσκα αποτελεί όχι μόνο κεντρικό πυρήνα του καρναβαλιού , αλλά αποκτά και θρυλική διάσταση. Αριστουργήματα τέχνης, οι βενετσιάνικες μάσκες είναι χειροποίητες, ζωγραφισμένες στο χέρι, από δέρμα, πεπιεσμένο χαρτί, πορσελάνη ή πρωτότυπη τέχνη από γυαλί, διακοσμημένες με φτερά, πολύτιμα μέταλλα και λίθους.
Οι μάσκες όμως φαίνεται πως υπάρχουν εδώ και πάρα πολλά χρόνια και λέγεται μάλιστα πως είναι τόσο παλιές όσο είναι και ο άνθρωπος. Φαίνεται να γεννήθηκε από την ανάγκη αλλαγής προσωπικότητας και προβολής κάποιου άλλου προσωπείου και χαρακτήρα πιθανότατα. Ετυμολογικά η λέξη μάσκα προέρχεται από το λατινικό masca, το οποίο σημαίνει προσωπίδα.
Γενικότερα, η μεταμφίεση έχει κάποια βασικά στοιχεία. Αρχικά, τη συγκάλυψη του αληθινού προσώπου, της αληθινής ταυτότητας δηλαδή του ατόμου και στη συνέχεια το στοιχείο της μεταμφίεσης και της παραπλάνησης. Με αυτό τον τρόπο ακολουθεί το στοιχείο της διακωμώδησης, της γελοιοποίησης, του μυκτηρισμού, του χλευασμού. Το τρίτο αυτό στοιχείο γεννιέται μέσω της αντίθεσης, της σύγκρουσης ανάμεσα στο επιφαινόμενο και το αληθινό πρόσωπο, ανάμεσα στις υποκειμενικές προσδοκίες και την πραγματικότητα.
Η μάσκα θα λέγαμε ότι χρησιμοποιήθηκε για να ελέγξει τον αόρατο κόσμο για αυτό και δεν γνωρίζει σύνορα μιας και κάθε λαός της δίνει τη δικής του ερμηνεία.
Σε κολιέ ή βραχιόλι η μάσκα για το 2020 είναι ένα υπέροχο γούρι που συμβολίζει την ανάγκη της αλλαγής προσωπικότητας και την κάλυψη της εσωτερικής αλήθειας…
Διαθέσιμα στο Save The Year 2020
Stay tuned 🙂
Cons.
πηγή : https://bit.ly/2Mc2r1s
